Στο βιβλίο του Μιχάλη Χατζάκη: Το έντεχνο Θέατρο Σκιών (Θεωρία και Πράξη), εκδόσεις Προσκήνιο, Αθήνα 1998, σελ. 143-147, παρουσιάζεται το εξής κείμενο:
Το παραμυθόδραμα στο Θέατρο Σκιών ως μέρος του ωρολόγιου προγράμματος
στο Νηπιαγωγείο και στο Δημοτικό Σχολείο
Το παραμυθόδραμα στο Θέατρο Σκιών ως μέρος του ωρολόγιου προγράμματος
στο Νηπιαγωγείο και στο Δημοτικό Σχολείο
"Η εισαγωγή του [έντεχνου Θεάτρου Σκιών] στο ωρολόγιο πρόγραμμα εκπαίδευσης των νηπιαγωγείων και δημοτικών θα πρέπει να ακολουθήσει μία συγκεκριμένη πορεία που θα χωρίζεται σε επιμέρους αυτοτελείς κύκλους. Οι κύκλοι αυτοί θα είναι: Πρώτος κύκλος: Νηπιαγωγείο Δεύτερος κύκλος: Πρώτη και δευτέρα τάξη δημοτικού Τρίτος κύκλος: Τρίτη και τετάρτη τάξη δημοτικού Τέταρτος κύκλος: Πέμπτη και έκτη τάξη δημοτικού Αναλυτικότερα: Α΄. ΠΡΩΤΟΣ ΚΥΚΛΟΣ (ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ) Στο νηπιαγωγείο η συμμετοχή των παιδιών θα κατευθύνεται περισσότερο στη θέαση. Άλλωστε το στάδιο αυτό θα πρέπει να προηγηθεί, για να ωριμάσει μέσα τους η αγάπη και το ενδιαφέρον για τη θεατρική πράξη. Μια φορά το μήνα μπορεί να παρουσιάζεται ένα διασκευασμένο παραμύθι διάρκειας μισής περίπου ώρας. Θα επακολουθούν εντυπώσεις και συζητήσεις με τα παιδιά και ζωγραφική με θέματα εμπνευσμένα από την παράσταση. Αν οι δυνατότητες το επιτρέπουν, ώστε να υπάρξει και μια μικρή σκηνή με τις ανάλογες φιγούρες, τότε τα παιδιά θα εναλλάσσονται σε μια πιο καθημερινή βάση στους ρόλους του δημιουργού και του θεατή. Σαν δημιουργοί θα ενισχύουν την αυτοπεποίθησή τους και σαν θεατές την κοινωνικότητά τους. Η βασική όμως τροφός στην όλη τους αυτή προσπάθεια θα πρέπει να 'ναι οι άρτιες από αισθητική άποψη παραστάσεις του σχολείου τους. Τα παιδιά σ' αυτή την ηλικία πρέπει να πάρουν πρώτα κι ύστερα να δώσουν. Β΄. ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΚΥΚΛΟΣ (ΠΡΩΤΗ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΑ ΤΑΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ) Η θεατρική παιδεία στο δημοτικό, ενώ μπορεί να τύχει μιας μεγαλύτερης αποδοχής, προσκρούει σε μια διάρθρωση αρνητική. Αίθουσες ακατάλληλες και μια νοοτροπία σχεδόν εχθρική σε ό,τι αφορά τα πάσης φύσεως καλλιτεχνικά. Δεν ξέρω όμως αν θα μπορούσε ποτέ κανένας να προσφέρει μόρφωση χωρίς αισθητική παιδεία. Με βάση πάντοτε τη διάρθρωση αυτή θα προσπαθήσουμε να βρούμε κάποιο τρόπο, για να γωνιάσει και η τέχνη στα σχολεία μας. Στην πρώτη και δευτέρα δημοτικού μπορούν να παρουσιάζονται παραστάσεις με θέματα από παραμύθια, θρύλους και παραδόσεις διάρκειας περίπου μιας ώρας. Τέσσερα με πέντε έργα σ' ολόκληρη τη χρονιά θεωρούνται αρκετά. Τα παιδιά στην ηλικία αυτή ταυτίζονται και συμμετέχουν ως ευριπίδειος χορός στα δρώμενα. Και ακριβώς αυτή τους την ιδιότητα να ταξιδεύουν με τα παραμύθια μπορούμε να την μεταπλάσουμε σε αγωγή και μόρφωση. | Γ΄. ΤΡΙΤΟΣ ΚΥΚΛΟΣ (ΤΡΙΤΗ ΚΑΙ ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΑΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ)
Στην ηλικία αυτή τα παιδιά έχουν ανάγκη να πιστεύουν σε κάτι, είναι η κατ' εξοχήν ηρωική τους εποχή. Αν δεν προλάβει το σχολείο να τους προσφέρει πρότυπα, θα τρέξει η ακατάσχετη εμπορία: τα κόμιξ και οι πάσης φύσεως "βάρβαροι" θα εκπορθήσουν την ψυχή τους. Στον κύκλο αυτό, το έντεχνο θέατρο σκιών με την πειστικότητα που το διακρίνει, μπορεί να τους παρουσιάσει μια ομάδα έργων μέσα από τη μυθολογία. "Περσέας", "Οδύσσεια", "Αργοναυτική εκστρατεία" κ.λπ. Παράλληλα το θέατρο σκιών μπορεί να μπει σαν μάθημα χειροτεχνίας με τη μορφή της ζωγραφικής (παστέλ) και χαρτοκοπτικής (κόψιμο της φιγούρας με ψαλίδι). Οι ήρωες των παραστάσεων που θα αναπαράγονται από τα χέρια τους (διακοσμητικές φιγούρες) στη συνέχεια θα στολίζουν τα δωμάτιά τους. Όχι πια άλλοι εισαγόμενοι πράκτορες των πολυεθνικών, ας το καταλάβουμε επιτέλους. Ο αριθμός των παραστάσεων κατά τάξη σ' αυτό τον κύκλο μπορεί να είναι δύο με τρία έργα. Δ΄. ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΚΥΚΛΟΣ (ΠΕΜΠΤΗ ΚΑΙ ΕΚΤΗ ΤΑΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ) Η ηλικία αυτή είναι η πλέον αλωμένη από τις σειρήνες του καταναλωτισμού. Τηλεόραση, βίντεο, ξένη μουσική, διαφημίσεις πάσης φύσεως και πάνω απ' όλα η τάση τους να παραστήσουν τους μεγάλους. Το σχολείο με την αδράνεια που το διακρίνει αδυνατεί να ικανοποιήσει τη λανθάνουσα τάση τους για ανεξαρτησία. Έχει αποδειχθεί όμως ότι σ' αυτή τη δύσκολη καμπή μονάχα η ερασιτεχνική δημιουργία μπορεί να περισώσει την κατάσταση. Ένα παιδί που ασχολείται σαν παράδειγμα με τη μουσική, τη ζωγραφική, το θέατρο, μπορεί να προβάλει κάποια αντίσταση. Έτσι λοιπόν σ' αυτόν τον κύκλο της μεγάλης σύγχυσης, το θέατρο σκιών μες στα σχολεία έχει μια θέση με επιβεβαιωμένα αποτελέσματα. Τα παιδιά της πέμπτης και της έκτης δημοτικού θα πάψουν πια να είναι μόνο θεατές. Θα περάσουν στο στάδιο της δημιουργίας. Χωρισμένα σε ομάδες θα κατασκευάζουν τις φιγούρες τους και θα παρουσιάζουν την παράσταση που επιλέγουν. Η αγωνία της αποδοχής και η ανάγκη τους για διάκριση θα τα καταστήσει περισσότερο υπεύθυνα. Μπορεί, ποιος ξέρει, να μην τα καταφέρουν σαν καλλιτέχνες, θα τα καταφέρουν όμως αύριο σα θεατές. Επιβάλλεται να περάσουν από τη στενωπό του δημιουργού και για να αντισταθούν στα κελεύσματα της Κίρκης και για να θωρακίσουν την ψυχή τους με ευγένεια. Αν το σχολείο δε βρει τον τρόπο να τα προστατέψει με τέτοιου είδους διεξόδους κι εκδηλώσεις, ποια η κοινωνική του προσφορά; Η καθαρά γνωστική ιδιότητά του δεν αρκεί ή έπαψε, αν θέλετε, να αρκεί. Παράλληλα με την ερασιτεχνική ενασχόληση των μαθητών θα πρέπει από τους καλλιτέχνες εκπαιδευτικούς να παρουσιάζονται και ορισμένες παραστάσεις από την ελληνική επανάσταση ("Αθανάσιος Διάκος", "Κατσαντώνης" κ.λπ.) και από την πλούσια λαϊκή παράδοσή μας ("Το τραγούδι του νεκρού αδελφού", "Η φυλλάδα του Μεγαλέξανδρου" κ.λπ.)." |
